طرز تهیه شله زرد نذری
شله زرد نذری: سنت دیرینه با نگاهی علمی
شله زرد شیرینی سنتی ایرانی است که به ویژه در مراسم مذهبی به عنوان نذری توزیع می شود. این غذای خوشمزه و مقوی از زمان های قدیم در فرهنگ ایرانی جایگاه ویژه ای داشته و امروزه نیز طرفداران زیادی دارد.
تاریخچه و سنت:
شله زرد به عنوان یک غذای مذهبی ریشه در آیین های باستانی ایران و آیین زرتشت دارد. در زمان های قدیم شله زرد را به عنوان غذای نذری برای درخواست باران و برکت در مراسم های مذهبی و کشاورزی استفاده می کردند.
مواد اولیه:
شله زرد از ترکیباتی مانند برنج, زعفران, روغن, شکر, آب, هل, دارچین, گلاب, کشمش و بادام تشکیل می شود. هر یک از این مواد به نوبه خود خواص منحصر به فردی دارند و طعم و مزه خاص شله زرد را به وجود می آورند.
خواص درمانی:
شله زرد علاوه بر طعم خوشایند از نظر تغذیه ای نیز بسیار غنی است و خواص درمانی متعددی دارد:
- برنج: سرشار از کربوهیدرات است و انرژی لازم برای بدن را فراهم می کند.
- زعفران: خاصیت ضد افسردگی ضد التهاب و ضد درد دارد. همچنین به بهبود هضم و اشتها کمک می کند.
- روغن: به جذب بهتر ویتامین های محلول در چربی کمک می کند و به تامین انرژی بدن کمک می کند.
- شکر: منبع انرژی سریع برای بدن است.
- آب: ضروری برای هیدراتاسیون بدن است و به هضم بهتر غذا کمک می کند.
- هل: خاصیت ضد باکتریایی ضد قارچی و ضد اسپاسم دارد.
- دارچین: خاصیت ضد التهاب ضد اکسیدان و تنظیم کننده قند خون دارد.
- گلاب: خاصیت آرام بخش ضد اضطراب و ضد درد دارد.
- کشمش: سرشار از آهن پتاسیم و فیبر است.
- بادام: سرشار از ویتامین E منیزیم کلسیم و فیبر است.
نکات مهم در تهیه شله زرد:
- کیفیت مواد اولیه: از مواد اولیه مرغوب و تازه استفاده کنید تا طعم و مزه شله زرد بهتر شود.
- زمان پخت: زمان پخت شله زرد به نوع برنج و حجم آن بستگی دارد. توجه به زمان پخت به جلوگیری از له شدن برنج و ایجاد قوام مناسب شله زرد کمک می کند.
- دقت در طعم دادن: مقدار زعفران شکر هل و دارچین بر طعم شله زرد تأثیرگذار است. به مقدار مناسب از هر یک از این مواد استفاده کنید تا شله زردی با طعم مطلوب و متناسب با ذائقه شما به دست آید.
- حرارت پخت: حرارت پخت شله زرد در غلظت آن تاثیرگذار است. بهتر است حرارت ملایم و به طور مداوم برای پخت استفاده شود.
- نحوه تزئین: تزئین شله زرد علاوه بر زیبایی ظاهری به خوشایندتر شدن آن نیز کمک می کند.
نکات بهداشتی:
- شله زرد در صورت استفاده از مواد اولیه سالم و تازه برای اکثر افراد ایمن است.
- اما در افراد با مشکلات گوارشی بیماران دیابتی و افراد با حساسیت به برنج یا زعفران مصرف شله زرد با احتیاط انجام شود.
ارزش غذایی شله زرد:
ماده غذایی | مقدار |
---|---|
کالری | 200 تا 250 کالری |
کربوهیدرات | 40 تا 50 گرم |
پروتئین | 2 تا 3 گرم |
چربی | 5 تا 10 گرم |
فیبر | 2 تا 3 گرم |
جدول مواد مغذی شله زرد:
ماده مغذی | مقدار در هر 100 گرم |
---|---|
ویتامین A | 100 IU |
ویتامین C | 5 میلی گرم |
کلسیم | 30 میلی گرم |
آهن | 1 میلی گرم |
پتاسیم | 150 میلی گرم |
منیزیم | 20 میلی گرم |
راهکارهای خانگی برای تهیه شله زرد:
- برای غلیظ تر شدن شله زرد می توانید در انتهای پخت از آرد برنج یا نشاسته استفاده کنید.
- برای طعم بهتر شله زرد می توانید از آب گلاب یا زعفران در تهیه شله زرد استفاده کنید.
- برای حفظ طراوت شله زرد می توانید آن را در ظرف شیشه ای و در یخچال نگهداری کنید.
نکات مهم برای پخت شله زرد نذری:
- بهتر است شله زرد را در ظرف بزرگ و گود بپزید تا فضای کافی برای پخت و به حداقل رسیدن ریخت و پاش وجود داشته باشد.
- اگر می خواهید شله زرد را در ظرف کوچک بپزید بهتر است از ظرف با حرارت یکنواخت استفاده کنید تا شله زرد به طور یکسان پخته شود.
- شله زرد را باید به طور مداوم هم بزنید تا به دیواره ظرف نچسبد و بسوزد.
- شله زرد باید به مدت کافی پخته شود تا برنج به طور کامل پخته شود و شله زرد به غلظت مطلوب برسد.
نتیجه گیری:
شله زرد با ارزش غذایی بالا و طعم خوشایند خود یک غذای سنتی و مذهبی در فرهنگ ایرانی است. در تهیه شله زرد می توان از مواد اولیه مختلف و با روش های متفاوت استفاده کرد. با رعایت نکات بهداشتی و طبخ اصولی می توان شله زردی مناسب برای مصرف خانواده و همچنین نذری در مراسم مذهبی تهیه کرد.
پرسش و پاسخ:
1. آیا شله زرد برای بیماران دیابتی مناسب است؟
شله زرد به علت وجود شکر در آن برای بیماران دیابتی مناسب نیست. افراد با دیابت باید در مصرف شله زرد با احتیاط عمل کنند و بهتر است از انواع دیگر شیرینی ها استفاده کنند.
2. برای کاهش کالری شله زرد چه راهکارهایی وجود دارد؟
- می توان به جای روغن از روغن مایع با کالری کمتر استفاده کرد.
- می توان از شکر کمتر استفاده کرد و در صورت نیاز از عسل یا شکر طبیعی استفاده کرد.
- می توان از میوه های خشکی با کالری کمتر مانند زردآلو یا انگور خشک در شله زرد استفاده کرد.
3. آیا شله زرد برای کودکان مناسب است؟
بله شله زرد به علت ارزش غذایی بالا و وجود مغز ها و میوه های خشکی برای کودکان مناسب است. اما باید در مصرف آن توجه به سن کودک و نیاز غذایی او داشت و از وجود هرگونه حساسیت به مواد اولیه شله زرد اطمینان حاصل کرد.