مبیع چیست
مبیع چیست؟
مبیع یا فروش در دنیای اقتصاد و معاملات یکی از اساسی ترین مفاهیم است. هر روز شاهد خرید و فروش مختلفی هستیم از خرید یک فنجان قهوه تا خرید یک خانه همه و همه با مفهوم مبیع گره خورده اند. در این مقاله به طور کامل با مفهوم مبیع انواع آن شرایط و ارکان آن و نیز نکات حقوقی مهم در مورد آن آشنا می شویم.
مفهوم مبیع
مبیع به معنای فروش یا انتقال مالکیت یک موضوع معین از مالک به خریدار در مقابل ارائه یک مبلغ معین (ثمن) است. به بیان ساده تر وقتی شما چیزی را به قیمت مشخص به فرد دیگری می فروشید شما در واقع مالکیت آن را به آن فرد انتقال می دهید.
انواع مبیع
مبیع به طور کلی به دو نوع مبیع معین و مبیع معین بعد از معین تقسیم می شود:
- مبیع معین: در این نوع مبیع موضوع فروش به طور کامل معین است و از قبل بین طرفین تعیین شده است. به عنوان مثال فروش یک دستگاه تلفن همراه با مشخصات دقیق و موجود در انبار فروشنده یک مبیع معین به حساب می آید.
- مبیع معین بعد از معین: در این نوع مبیع موضوع فروش در حال حاضر مشخص نیست اما بعد از اتفاقی معین یا در یک زمان خاص معین می شود. به عنوان مثال فروش محصولاتی که در آینده تولید می شوند یا فروش محصولاتی که در حال حاضر موجود نیستند اما بعد از اتفاقی خاص مثل ورود یک کالا جدید به بازار معین می شوند یک مبیع معین بعد از معین به حساب می آید.
ارکان مبیع
برای انجام هر مبیع صحیح و قانونی چند رکن اساسی وجود دارد که باید به آن ها توجه کنید:
1. مُبایع (فروشنده): شخصی که مالک موضوع مبیع است و آن را به خریدار می فروشد.
2. مُشتری (خریدار): شخصی که موضوع مبیع را از فروشنده می خرد.
3. مُبیع (موضوع فروش): چیزی که فروشنده به خریدار می فروشد مثل یک خودرو یک خانه یا یک گوشی همراه.
4. ثمن (قیمت): مبلغ پول یا چیزی که خریدار در مقابل موضوع مبیع به فروشنده پرداخت می کند.
شرایط مبیع
برای صحیح بودن یک مبیع چند شرط اساسی وجود دارد که باید رعایت شود:
1. عقل و رشد: هر دو طرف مبیع (فروشنده و خریدار) باید عاقل و بالغ باشند.
2. رضایت: هر دو طرف باید به آزادی و با رضایت كامل موضوع مبیع را قبول کنند.
3. تملیک: فروشنده باید مالک واقعی موضوع مبیع باشد و حق فروش آن را داشته باشد.
4. تسلیم: موضوع مبیع باید به طریقی به خریدار تسلیم شود.
5. معین بودن: موضوع مبیع باید به طور مشخص تعیین شده باشد.
6. قابل تملیک: موضوع مبیع باید قابل تملیک باشد.
7. مباح بودن: موضوع مبیع باید مباح و قابل فروش باشد و از جمله اشیاء حرام یا ممنوع نباشد.
نکات حقوقی مهم در مورد مبیع
- ثبت مبیع: برای ثبت یک مبیع در موارد خاص مانند خرید و فروش خانه یا زمین باید به اداره ثبت مراجعه کنید و مبیع را ثبت کنید.
- فسخ مبیع: در بعضی موارد مبیع به دلایل خاص مانند وجود عيب در موضوع مبیع یا عدم پرداخت ثمن در زمان معین می تواند فسخ شود.
- مهلت قانونی: برای انجام مبیع مهلت قانونی برای پرداخت ثمن و تسلیم موضوع مبیع وجود دارد و در صورت تخطی از این مهلت ها طرف متضرر می تواند اقدام قانونی انجام دهد.
چگونگی انجام مبیع
برای انجام یک مبیع صحیح و قانونی به ترتیب مراحل زیر را باید دنبال کنید:
- توافق: فروشنده و خریدار در مورد موضوع مبیع قیمت و شرایط مبیع با هم توافق می کنند.
- تنظیم قرارداد: طرفین در مورد شرایط مبیع قراردادی را تنظیم می کنند که می تواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد. اما تنظیم قرارداد به صورت کتبی به دلیل وجود مدرک قانونی در صورت رخداد اختلاف بین طرفین مناسب تر است.
- تسلیم موضوع مبیع: فروشنده موضوع مبیع را به خریدار تسلیم می کند.
- پرداخت ثمن: خریدار ثمن موضوع مبیع را به فروشنده پرداخت می کند.
- ثبت: در صورت نیاز به ثبت مبیع در ادارات ذی ربط مبیع ثبت می شود.
نکاتی که در زمان انجام مبیع باید به آن ها توجه کنید:
- توجه به اطلاعات موضوع مبیع: قبل از خرید مطمئن شوید که اطلاعات موضوع مبیع را به درستی و به طور کامل بررسی کرده اید و از سلامت و کیفیت آن مطمئن هستید.
- مشاوره با وکیل: برای انجام مبیع در موارد مهم مانند خرید و فروش خانه یا زمین مشاوره با یک وکیل حقوقی مناسب است.
- توجه به شرایط قرارداد: قبل از امضای قرارداد مبیع محتویات آن را به دقت مطالعه کنید و از درک تمام مواردی که در قرارداد ذکر شده است مطمئن شوید.
- بررسی سوابق: قبل از خرید موضوع مبیع سوابق آن را بررسی کنید تا از وجود هرگونه مانع قانونی برای خرید موضوع مبیع مطمئن شوید.
نمونه ای از قرارداد مبیع
| موضوع قرارداد | شرح |
|---|---|
| مبیع: | یک دستگاه خودرو با مشخصات ذیل: |
| نوع خودرو: | پژو 206 |
| رنگ خودرو: | سفید |
| سال ساخت: | 1395 |
| شماره شاسی: | 1234567890 |
| شماره موتور: | 9876543210 |
| ثمن: | 100000000 ریال |
| طرف اول (فروشنده): | آقای X با شماره شناسنامه … |
| طرف دوم (خریدار): | خانم Y با شماره شناسنامه … |
نتیجه گیری
مبیع یا فروش یکی از مفاهیم اساسی در معاملات است که در زندگی روزمره با آن مواجه هستیم. درک صحیح مفهوم مبیع انواع آن و شرایط و ارکان آن به شما کمک می کند تا در انجام معاملات خود با اطمینان و به طور قانونی اقدام کنید. همچنین توجه به نکات حقوقی مهم در مورد مبیع و مشاوره با یک وکیل حقوقی در موارد مهم می تواند از رخداد مشکلات و اختلافات در آینده جلوگیری کند.
پرسش و پاسخ
1. آیا انجام مبیع بدون تنظیم قرارداد کتبی قانونی است؟
بله انجام مبیع به صورت شفاهی نیز قانونی است. اما تنظیم قرارداد کتبی به دلیل وجود مدرک قانونی در صورت رخداد اختلاف بین طرفین مناسب تر است.
2. چه مواردی باعث فسخ مبیع می شوند؟
مواردی مانند وجود عيب در موضوع مبیع عدم پرداخت ثمن در زمان معین فریب فروشنده و خیار تفسخ می توانند باعث فسخ مبیع شوند.
3. در موارد خرید و فروش ملک چه اقداماتی باید انجام شود؟
در موارد خرید و فروش ملک باید به اداره ثبت مراجعه کنید و مبیع را ثبت کنید. همچنین مشاوره با یک وکیل حقوقی مناسب است تا از صحت و قانونی بودن مبیع مطمئن شوید.