زغال آخته

زغال آخته: مشکلی جدی با علائم متنوع

زغال آخته یا آنتراکسیس یک بیماری باکتریایی جدی است که می تواند انسان ها و حیوانات را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری از باکتری Bacillus anthracis ناشی می شود که در خاک علف و سایر محیط های طبیعی یافت می شود. باکتری Bacillus anthracis می تواند به شکل هاگ در محیط باقی بماند و برای سال ها زنده بماند. این هاگ ها وقتی وارد بدن می شوند می توانند به سرعت تکثیر شده و ایجاد بیماری کنند. زغال آخته می تواند به اشکال مختلف در انسان بروز پیدا کند: جلدی تنفسی و روده ای. هرکدام از این اشکال علائم و راه های انتقال خاص خود را دارند.

زغال آخته جلدی

زغال آخته جلدی رایج ترین نوع این بیماری است که از تماس با پوست آلوده به هاگ باکتری Bacillus anthracis ناشی می شود. این هاگ ها می توانند از طریق پوست سوراخ های کوچکی مانند بریدگی خراش یا زخم وارد بدن شوند.

علائم زغال آخته جلدی:

• ظهور یک زائده کوچک قرمز و خارش دار (پاپول) در محل تماس.
• تبدیل پاپول به زخم بدون درد بدون چرک با مرکز سیاه رنگ.
• توسعه زخم و ایجاد تاول های بدون درد در اطراف آن.
• تغییر رنگ زخم به سیاه و ایجاد یک زخم خشک بی حس و بدون درد.
• تورم گره ای در نزدیکی زخم.

تشخیص زغال آخته جلدی

تشخیص زغال آخته جلدی معمولا با مشاهده علائم مشخص و انجام آزمایش میکروسکوپی بر نمونه برداشته شده از زخم انجام می شود.

زغال آخته تنفسی

زغال آخته تنفسی از استنشاق هاگ باکتری Bacillus anthracis در هوا ایجاد می شود. این نوع زغال آخته بسیار خطرناک است و در صورت عدم درمان فوری می تواند منجر به مرگ شود.

علائم زغال آخته تنفسی:

• تب لرز و عرق کردن.
• سرفه خشک.
• درد قفسه سینه.
• تنگی نفس.
• اختلال در تنفس.

تشخیص زغال آخته تنفسی

تشخیص زغال آخته تنفسی با توجه به علائم و بررسی نمونه برداشته شده از خاطی انجام می شود.

زغال آخته روده ای

زغال آخته روده ای از خوردن گوشت آلوده به هاگ باکتری Bacillus anthracis ایجاد می شود.

علائم زغال آخته روده ای:

• تهوع و استفراغ.
• اسهال خونی.
• درد شکم.
• تب.
• ضعف عمومی.

تشخیص زغال آخته روده ای

تشخیص زغال آخته روده ای با توجه به علائم و بررسی نمونه مدفوع انجام می شود.

عوامل خطر زغال آخته

• تماس با حیوانات آلوده.
• کار در مشاغل مرتبط با حیوانات و فرآورده های حیوانی مانند کشاورزی دامداری و کشتارگاه ها.
• تماس با محصولات حیوانی آلوده مانند پشم مو پوست و استخوان.
• سفر به مناطق آلوده به زغال آخته.

درمان زغال آخته

درمان زغال آخته با توجه به نوع زغال آخته و شدت علائم انجام می شود. آنتی بیوتیک ها مانند پنی سیلین و دُکسی سایکلین برای درمان زغال آخته استفاده می شوند. در برخی موارد استفاده از داروهای ضد سم نیز ضروری است.

پیشگیری از زغال آخته

• واکسیناسیون: واکسیناسیون در مواردی مانند کار در مشاغل مرتبط با حیوانات و سفر به مناطق آلوده به زغال آخته مفید است.
• بهداشت و سلامتی : شستن دست ها با آب و صابون پس از تماس با حیوانات و محصولات حیوانی ضروری است. همچنین از مصرف گوشت ناپخته و غیر بهداشتی باید اجتناب کرد.
• پوشش حفاظتی : در حین کار با حیوانات و محصولات حیوانی از پوشش حفاظتی مناسب مانند دستکش ماسک و لباس کار استفاده شود.

راهکارهای خانگی برای زغال آخته

هیچ راهکار خانگی برای درمان زغال آخته وجود ندارد. در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک به زغال آخته باید فورا به پزشک مراجعه کرد.

جدول علائم زغال آخته

نوع زغال آخته	علائم
جلدی	زخم بدون درد بدون چرک با مرکز سیاه رنگ تاول های بدون درد در اطراف زخم تورم گره ای در نزدیکی زخم
تنفسی	تب لرز عرق کردن سرفه خشک درد قفسه سینه تنگی نفس اختلال در تنفس
روده ای	تهوع و استفراغ اسهال خونی درد شکم تب ضعف عمومی

نتیجه گیری

زغال آخته یک بیماری جدی و قابل پیشگیری است. با رعایت نکات بهداشتی و سلامتی و استفاده از پوشش حفاظتی می توان خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داد. در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک به زغال آخته باید فورا به پزشک مراجعه کرد.

پرسش و پاسخ

1. آیا زغال آخته قابل انتقال از انسان به انسان است؟

بله زغال آخته تنفس قابل انتقال از انسان به انسان است اما این انتقال نادر است و بیشتر در مواردی اتفاق می افتد که فرد با زغال آخته تنفس در تماس مستقیم باشد.

2. آیا واکسیناسیون علیه زغال آخته وجود دارد؟

بله واکسیناسیون علیه زغال آخته وجود دارد. این واکسن برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند مانند کارگران در مشاغل مرتبط با حیوانات و افراد سفر به مناطق آلوده به زغال آخته توصیه می شود.

3. آیا زغال آخته قابل درمان است؟

بله زغال آخته قابل درمان است و با استفاده از آنتی بیوتیک و در برخی موارد با استفاده از داروهای ضد سم قابل درمان است. البته درمان باید در زمان مناسب و به توسط پزشک انجام شود.