Cholesterol چیست

کلسترول: دشمن پنهان سلامتی

کلسترول یک ماده ی چربی مانند است که در تمام سلول های بدن وجود دارد. کلسترول برای ساختن غشاهای سلولی هورمون ها و ویتامین D ضروری است. اما سطح بالای کلسترول می تواند به عروق خونی آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.

انواع کلسترول

دو نوع کلسترول در خون وجود دارد:

• کلسترول LDL (کلسترول بد): این نوع کلسترول به دیواره ی عروق خونی چسبیده و باعث ایجاد پلاک و انسداد در عروق می شود.
• کلسترول HDL (کلسترول خوب): این نوع کلسترول به جمع آوری کلسترول LDL از عروق کمک کرده و آن را به کبد می برد تا دفع شود.

عوامل موثر بر سطح کلسترول

سطح کلسترول در خون می تواند تحت تاثیر عوامل متعددی قرار گیرد:

• ژنتیک: بعضی افراد به دلیل ژن هایشان مستعد سطح بالای کلسترول هستند.
• رژیم غذایی: مصرف زیاد چربی های اشباع شده و ترانس در غذاها باعث افزایش کلسترول LDL می شود.
• سبک زندگی: کم تحرکی سیگار کشیدن و چاقی از عوامل افزایش دهنده ی سطح کلسترول LDL هستند.
• بیماری ها: بیماری های تیروئید دیابت و سندرم متابولیک می تواند سطح کلسترول را تحت تاثیر قرار دهد.
• برخی داروها: برخی داروها مانند استروئیدها و داروهای ضد بارداری می توانند سطح کلسترول را افزایش دهند.

علائم بالا بودن کلسترول

در مراحل اولیه بالا بودن کلسترول معمولا علائمی ندارد. اما با گذشت زمان کلسترول بالا می تواند به عروق خونی آسیب رسانده و منجر به علائمی مانند:

• درد قفسه سینه (آنژین)
• تنگی نفس
• خستگی
• سرگیجه
• احساس خستگی در اندام ها

تشخیص کلسترول بالا

سطح کلسترول با آزمایش خون قابل تشخیص است. این آزمایش معمولا در معاینات دوره ای برای افراد بالای 20 سال انجام می شود.

درمان کلسترول بالا

درمان کلسترول بالا به سطح کلسترول سن و سابقه ی بیماری های قلبی فرد بستگی دارد. معمولا شامل موارد زیر است:

• تغییر سبک زندگی:
  • رژیم غذایی سالم:
    • مصرف چربی های اشباع شده و ترانس را محدود کنید.
    • از مصرف چربی های غیر اشباع مانند روغن زیتون آووکادو و ماهی های چرب استفاده کنید.
    • میوه ها سبزیجات و غلات کامل را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
    • از مصرف غذاهای فرآوری شده و قندهای ساده پرهیز کنید.
  • ورزش منظم: حداقل 30 دقیقه ورزش متوسط ​​مانند پیاده روی سریع دوچرخه سواری یا شنا در اکثر روزهای هفته.
  • کنترل وزن: اگر اضافه وزن یا چاق هستید تلاش برای کاهش وزن می تواند به کاهش کلسترول کمک کند.
  • ترک سیگار: سیگار کشیدن خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
• داروها: در برخی موارد پزشک ممکن است داروهای کاهنده ی کلسترول را تجویز کند. این داروها می توانند به کاهش LDL و افزایش HDL کمک کنند.

پیشگیری از کلسترول بالا

با انجام موارد زیر می توانید از بالا رفتن کلسترول خود پیشگیری کنید:

• رژیم غذایی سالم:
  • مصرف چربی های اشباع شده و ترانس را محدود کنید.
  • از مصرف چربی های غیر اشباع مانند روغن زیتون آووکادو و ماهی های چرب استفاده کنید.
  • میوه ها سبزیجات و غلات کامل را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
  • از مصرف غذاهای فرآوری شده و قندهای ساده پرهیز کنید.
• ورزش منظم: حداقل 30 دقیقه ورزش متوسط ​​مانند پیاده روی سریع دوچرخه سواری یا شنا در اکثر روزهای هفته.
• کنترل وزن: اگر اضافه وزن یا چاق هستید تلاش برای کاهش وزن می تواند به کاهش کلسترول کمک کند.
• ترک سیگار: سیگار کشیدن خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

راهکارهای خانگی برای کاهش کلسترول

برخی راهکارهای خانگی می توانند به کاهش کلسترول کمک کنند:

• مصرف سیر: سیر حاوی آلیسین است که به کاهش کلسترول کمک می کند.
• مصرف جو دوسر: جو دوسر حاوی بتاگلوکان است که به کاهش کلسترول LDL کمک می کند.
• مصرف بادام: بادام حاوی چربی های غیر اشباع سالم و فیبر است که به کاهش کلسترول کمک می کند.
• مصرف چای سبز: چای سبز حاوی آنتی اکسیدان هایی است که به کاهش کلسترول و بهبود سلامتی قلب کمک می کند.

جدول سطح کلسترول

سطح کلسترول	نوع کلسترول
کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر	کلسترول LDL	خوب
100 تا 129 میلی گرم در دسی لیتر	کلسترول LDL	حداقل
130 تا 159 میلی گرم در دسی لیتر	کلسترول LDL	حدود مرزی
160 تا 189 میلی گرم در دسی لیتر	کلسترول LDL	بالا
190 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر	کلسترول LDL	خیلی بالا
60 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر	کلسترول HDL	خوب
کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر	کلسترول HDL	بد

توجه: این جدول فقط برای اطلاعات عمومی است. برای تشخیص و درمان کلسترول بالا به پزشک مراجعه کنید.

نتیجه گیری

کلسترول بالا یک عامل خطر مهم برای بیماری های قلبی عروقی است. با تغییر سبک زندگی مصرف دارو و رعایت راهکارهای خانگی می توان از بالا رفتن کلسترول پیشگیری کرده یا سطح آن را کاهش داد.

پرسش و پاسخ

1. آیا مصرف زیاد چربی ها در رژیم غذایی منجر به بالا رفتن کلسترول می شود؟

بله مصرف زیاد چربی های اشباع شده و ترانس در غذاها می تواند سطح کلسترول LDL را افزایش دهد.

2. آیا همه ی افراد بالای 20 سال باید آزمایش کلسترول را انجام دهند؟

بله معمولا در معاینات دوره ای برای افراد بالای 20 سال آزمایش کلسترول انجام می شود. اما در بعضی موارد مانند سابقه ی بیماری های قلبی در خانواده سیگار کشیدن اضافه وزن دیابت و فشار خون بالا انجام این آزمایش در سنین پایین تر نیز توصیه می شود.

3. آیا می توان کلسترول بالا را با داروها به طور کامل درمان کرد؟

داروها می توانند به کاهش کلسترول کمک کنند. اما برای درمان موثر تغییر سبک زندگی و رعایت رژیم غذایی سالم نیز ضروری است.