چه چیزهایی فشار خون را بالا میبرد
فشار خون بالا: دشمن خاموش
فشار خون بالا یک بیماری شایع و خاموش است که می تواند به اندام های حیاتی بدن مانند قلب مغز کلیه ها و چشم ها آسیب برساند. این بیماری به عنوان عامل اصلی بسیاری از بیماری های قلبی عروقی مانند سکته مغزی بیماری قلبی عروقی و نارسایی قلبی شناخته شده است. در این مقاله به بررسی عوامل موثر بر افزایش فشار خون علائم روش های تشخیص درمان و پیشگیری از این بیماری می پردازیم.
فشار خون چیست؟
فشار خون نیرویی است که خون به دیواره رگ های خونی وارد می کند. این نیرو به دو عامل اصلی بستگی دارد:
- خروجی قلب: مقدار خون پمپاژ شده از قلب در هر دقیقه.
- مقاومت عروقی: مقاومت رگ های خونی در برابر جریان خون.
هنگامی که فشار خون بالا می رود قلب باید سخت تر کار کند تا خون را در رگ ها به گردش درآورد. این فشار اضافی می تواند به دیواره رگ ها آسیب برساند و منجر به بیماری های قلبی عروقی شود.
انواع فشار خون
فشار خون به دو دسته تقسیم می شود:
- فشار خون سیستولیک: فشار خون هنگام انقباض قلب.
- فشار خون دیاستولیک: فشار خون هنگام استراحت قلب.
علائم فشار خون بالا
فشار خون بالا اغلب بدون علامت است و به همین دلیل به آن “قاتل خاموش” می گویند. با این حال برخی علائم هشدار دهنده ممکن است در برخی افراد بروز کند که شامل موارد زیر هستند:
- سردرد شدید
- سرگیجه
- خونریزی از بینی
- تاری دید
- تنگی نفس
- ضربان قلب سریع
- احساس خستگی مفرط
- درد قفسه سینه
عوامل موثر بر افزایش فشار خون
عوامل متعددی می توانند به افزایش فشار خون منجر شوند که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند:
- سن: با افزایش سن انعطاف پذیری رگ های خونی کاهش می یابد و فشار خون ممکن است افزایش یابد.
- ژنتیک: سابقه خانوادگی فشار خون بالا خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
- چاقی: چاقی و اضافه وزن فشار اضافی بر قلب و رگ های خونی وارد می کند.
- عدم تحرک: فعالیت بدنی کافی به کنترل فشار خون کمک می کند.
- رژیم غذایی نامناسب: مصرف غذاهای پر نمک چربی و قند بالا باعث افزایش فشار خون می شود.
- مصرف الکل و سیگار: مصرف الکل و سیگار به طور قابل توجهی خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می دهد.
- بیماری های دیگر: برخی بیماری ها مانند دیابت بیماری های کلیوی و بیماری های تیروئید می توانند به افزایش فشار خون منجر شوند.
- استرس: استرس مزمن می تواند فشار خون را افزایش دهد.
- داروهای خاص: برخی داروها مانند داروهای ضد بارداری خوراکی استروئیدها و داروهای مسکن می توانند فشار خون را افزایش دهند.
تشخیص فشار خون بالا
تشخیص فشار خون بالا با استفاده از دستگاه فشار سنج انجام می شود. فشار خون به طور معمول در دو نوبت اندازه گیری می شود و اگر فشار خون بالا باشد پزشک آزمایشات دیگری مانند آزمایش خون اکوکاردیوگرافی و نوار قلب را تجویز می کند.
جدول طبقه بندی فشار خون
دسته | فشار خون سیستولیک (mmHg) | فشار خون دیاستولیک (mmHg) |
---|---|---|
فشار خون طبیعی | کمتر از 120 | کمتر از 80 |
فشار خون بالا | 120-129 | 80-89 |
فشار خون مرحله 1 | 130-139 | 80-89 |
فشار خون مرحله 2 | 140 یا بالاتر | 90 یا بالاتر |
فشار خون اورژانسی | بالاتر از 180 | بالاتر از 120 |
فشار خون بحرانی | بالاتر از 180 | بالاتر از 120 |
درمان فشار خون بالا
هدف از درمان فشار خون بالا کاهش فشار خون به سطح طبیعی است. روش های درمانی شامل موارد زیر هستند:
- تغییر سبک زندگی: تغییر در سبک زندگی مانند کاهش وزن فعالیت بدنی منظم رژیم غذایی سالم و ترک سیگار در کنترل فشار خون بسیار موثر هستند.
- داروها: در صورت عدم پاسخ به تغییرات سبک زندگی پزشک داروهایی مانند دیورتیک ها مسدودکننده های بتا مهارکننده های ACE و بلوکرهای کانال کلسیم را تجویز می کند.
پیشگیری از فشار خون بالا
با رعایت موارد زیر می توان از ابتلا به فشار خون بالا پیشگیری کرد:
- رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی سرشار از میوه ها سبزیجات غلات کامل پروتئین کم چرب و لبنیات کم چرب در پیشگیری از فشار خون بالا موثر است.
- فعالیت بدنی منظم: فعالیت بدنی حداقل 30 دقیقه در روز به کنترل فشار خون کمک می کند.
- کاهش وزن: اضافه وزن و چاقی باعث افزایش فشار خون می شود.
- ترک سیگار: سیگار به رگ های خونی آسیب می رساند و فشار خون را افزایش می دهد.
- کنترل استرس: استرس می تواند فشار خون را بالا ببرد.
- محدود کردن مصرف الکل: مصرف بیش از حد الکل به فشار خون آسیب می رساند.
- کنترل قند خون: دیابت می تواند فشار خون را افزایش دهد.
- کنترل سطح کلسترول: کلسترول بالا می تواند فشار خون را افزایش دهد.
راهکارهای خانگی برای کنترل فشار خون
- مصرف مواد غذایی سرشار از پتاسیم: مواد غذایی مانند موز سیب زمینی اسفناج آووکادو و لوبیا به کاهش فشار خون کمک می کنند.
- مصرف غذاهای سرشار از کلسیم: مصرف غذاهای مانند شیر ماست پنیر و سبزیجات برگ سبز به حفظ سلامت رگ های خونی کمک می کند.
- مصرف غذاهای سرشار از منیزیم: مصرف غذاهای مانند بادام دانه های چیا اسفناج و موز به کاهش فشار خون کمک می کند.
- محدود کردن مصرف نمک: نمک به افزایش فشار خون منجر می شود.
- مصرف چای سبز: چای سبز به کاهش فشار خون کمک می کند.
- خواب کافی: خواب کافی به کنترل فشار خون کمک می کند.
- مدیتیشن: مدیتیشن به کاهش استرس و کنترل فشار خون کمک می کند.
نتیجه گیری
فشار خون بالا یک بیماری شایع و خاموش است که می تواند به سلامتی شما آسیب جدی برساند. با رعایت توصیه های سلامتی می توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد. در صورتی که فشار خون شما بالاست باید برای کنترل آن به پزشک مراجعه کنید.
پرسش و پاسخ
1. آیا فشار خون بالا همیشه علت مشخصی دارد؟
خیر در برخی موارد علت فشار خون بالا نامشخص است و به عنوان فشار خون بالای اساسی شناخته می شود.
2. آیا فشار خون بالا همیشه نیاز به دارو دارد؟
خیر تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی در برخی افراد برای کنترل فشار خون کافی است. اما در صورت عدم پاسخ به این روش ها پزشک ممکن است دارو تجویز کند.
3. آیا فشار خون بالا قابل درمان است؟
بله فشار خون بالا با تغییر سبک زندگی و در صورت نیاز با مصرف دارو قابل کنترل است.
نکته: اطلاعات ارائه شده در این مقاله به عنوان یک راهنمای عمومی ارائه شده است و به هیچ وجه جایگزین مشاوره و تشخیص پزشک نیست. در صورت وجود هر گونه نگرانی در مورد سلامتی خود با پزشک خود مشاوره کنید.