علت دیسک کمر
درد کمر: وقتی دیسک بین مهره ای دردناک می شود
درد کمر یکی از شایع ترین دلایل مراجعه به پزشک است. تقریباً همه افراد در طول زندگی خود درد کمر را تجربه می کنند. اما چه زمانی این درد ناشی از دیسک کمر است؟
دیسک کمر ساختارهایی غضروفی هستند که بین مهره های ستون فقرات قرار دارند و به عنوان ضربه گیر عمل می کنند. این دیسک ها مانند یک بالشتک عمل می کنند و حرکت مهره ها را نرم و بدون اصطکاک تسهیل می کنند.
دیسک کمر با افزایش سن و سایش و پارگی طبیعی ضعیف شده و مستعد آسیب می شوند. در نتیجه برآمدگی دیسک (بیرون زدگی ) یا پارگی آن اتفاق می افتد. بیرون زدگی دیسک به فشار بر روی عصب ها منجر می شود و باعث درد و بی حسی در کمر پاها و گاهی اوقات دست می شود.
علائم دیسک کمر
علائم دیسک کمر متفاوت است و به محل و شدت بیرون زدگی دیسک بستگی دارد. شایع ترین علائم عبارتند از:
- درد کمر: درد کمر اغلب شدید است و ممکن است به پاها گسترش یابد. نحوه حرکت ممکن است درد را بدتر کند.
- بی حسی و مورمور: بی حسی و مورمور ممکن است در پاها انگشتان پا یا کمر احساس شود.
- ضعف: ضعف در پاها ممکن است باعث مشکل در راه رفتن شود.
- اختلال در کنترل روده و مثانه: بیرون زدگی دیسک شدید ممکن است به عصب های کنترل کننده روده و مثانه فشار وارد کند و باعث اختلال در کنترل روده و مثانه شود. این علامت بسیار جدی است و نیاز به درمان فوری دارد.
تشخیص دیسک کمر
برای تشخیص دیسک کمر پزشک معاینه جسمانی انجام می دهد و سوابق پزشکی بیمار را بررسی می کند. بررسی علائم محل درد و نحوه حرکت بیمار اطلاعات مهمی به پزشک می دهد.
آزمایشات تصویربرداری مانند عکس رادیولوژی ام آر آی و سی تی اسکن می توانند محل و شدت بیرون زدگی دیسک را به وضوح نشان دهند.
درمان دیسک کمر
درمان دیسک کمر به شدت و محل بیرون زدگی دیسک بستگی دارد.
درمان های غیر جراحی:
- دارو: داروهای ضد درد داروهای ضد التهاب و شل کننده های عضلانی می توانند درد و التهاب را کاهش دهند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می تواند به تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف پذیری کمک کند.
- تزریق: تزریق کورتیزون به محل بیرون زدگی دیسک می تواند درد و التهاب را کاهش دهد.
- استراحت: استراحت در مواردی که درد شدید است توصیه می شود. اما استراحت طولانی مدت می تواند ضعف عضلات کمر را افزایش دهد.
درمان های جراحی:
جراحی در موارد شدید که درمان های غیر جراحی مؤثر نیستند یا علائم عصبی شدید وجود دارد انجام می شود.
انواع جراحی برای درمان دیسک کمر شامل لامینکتومی دیسککتومی و فیوژن ستون فقرات است.
پیشگیری از دیسک کمر
چند روش ساده می تواند به پیشگیری از دیسک کمر کمک کند:
- حفظ وزن سالم: اضافه وزن فشار زیادی به ستون فقرات وارد می کند.
- ورزش: ورزش های تقویتی و کششی می توانند عضلات کمر را تقویت و انعطاف پذیری را افزایش دهند.
- نحوه صحیح بلند کردن اجسام: بلند کردن اجسام سنگین با نحوه صحیح و استفاده از عضلات پا به جای کمر می تواند فشار بر روی ستون فقرات را کاهش دهد.
- استفاده از صندلی های مناسب: صندلی های ارگونومیک با تکیه گاه مناسب می توانند فشار بر ستون فقرات را کاهش دهند.
راهکارهای خانگی برای تسکین درد دیسک کمر
راهکارهای خانگی می توانند به تسکین درد دیسک کمر کمک کنند:
- استفاده از کمپرس گرم: کمپرس گرم می تواند درد و التهاب را کاهش دهد.
- استراحت در وضعیت مناسب: خوابیدن در روی شکم با بالشت زیر شکم یا خوابیدن به پهلو با بالشت بین زانوها می تواند فشار بر ستون فقرات را کاهش دهد.
- تمرینات کششی: تمرینات کششی ملایم می توانند انعطاف پذیری را افزایش دهند و درد را کاهش دهند. اما در صورت درد شدید از انجام این تمرینات خودداری کنید.
جدول علائم و شدت دیسک کمر
| شدت درد | علائم |
|---|---|
| خفیف | درد کمر که با استراحت کاهش می یابد |
| متوسط | درد کمر که به پاها گسترش می یابد و با استراحت کاهش نمی یابد |
| شدید | درد شدید که حتی با استراحت کاهش نمی یابد و بی حسی و مورمور در پاها وجود دارد |
نتیجه گیری
دیسک کمر مشکل شایعی است که با افزایش سن شایع تر می شود. درمان به شدت و محل بیرون زدگی دیسک بستگی دارد. درمان های غیر جراحی اغلب موثر هستند و جراحی تنها در موارد شدید انجام می شود. رعایت نکات پیشگیرانه مانند حفظ وزن سالم و انجام ورزش های مناسب می تواند خطر ابتلا به دیسک کمر را کاهش دهد.
پرسش و پاسخ
1. آیا دیسک کمر قابل پیشگیری است؟
بله رعایت نکات پیشگیرانه مانند حفظ وزن سالم و انجام ورزش های مناسب می تواند خطر ابتلا به دیسک کمر را کاهش دهد.
2. آیا دیسک کمر همیشه نیاز به جراحی دارد؟
خیر اکثر موارد دیسک کمر با درمان های غیر جراحی قابل درمان هستند. جراحی تنها در موارد شدید که درمان های غیر جراحی موثر نیستند یا علائم عصبی شدید وجود دارد انجام می شود.
3. بهترین راه برای تسکین درد دیسک کمر چیست؟
تسکین درد دیسک کمر به شدت و محل بیرون زدگی دیسک بستگی دارد. اما استراحت در وضعیت مناسب استفاده از کمپرس گرم و تمرینات کششی ملایم می توانند به تسکین درد کمک کنند. در صورت درد شدید حتما به پزشک مراجعه کنید.