علائم صرع
صرع: شناخت علائم تشخیص و درمان
صرع یک اختلال عصبی شایع است که با حملات ناگهانی و غیرمنتظره مشخص می شود. این حملات می تواند انواع مختلفی داشته باشد و علائمی از جمله تشنج از دست دادن هوشیاری تغییر رفتار و احساسات غیرطبیعی را شامل شود. صرع در هر سنی ممکن است رخ دهد و تقریباً 1% از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. در این مقاله به بررسی علائم تشخیص درمان و پیشگیری از صرع می پردازیم.
صرع چیست؟
صرع زمانی رخ می دهد که فعالیت الکتریکی در مغز به طور غیرطبیعی افزایش می یابد و باعث اختلال در عملکرد مغز می شود. این اختلالات در فعالیت مغز می تواند به صورت حملات مختلفی بروز کند که علائم آن بسته به ناحیه مغز درگیر و نوع حمله متفاوت خواهد بود.
علائم صرع
علائم صرع به نوع حمله و ناحیه مغز درگیر بستگی دارد. انواع مختلفی از حملات وجود دارد که می توان آنها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
حملات عمومی
این نوع حملات بر کل مغز تاثیر می گذارد و معمولا با از دست دادن هوشیاری همراه است. انواع مختلفی از حملات عمومی وجود دارد از جمله:
- حملات تونیک-کلونیک (Grand Mal): این نوع حملات شایع ترین نوع حملات عمومی هستند. در این حملات فرد ابتدا به طور ناگهانی سفت و غیرقابل حرکت می شود (مرحله تونیک) و سپس به طور غیرارادی شروع به لرزیدن می کند (مرحله کلونیک). این حمله ممکن است با از دست دادن هوشیاری گاز گرفتن زبان و خروج ادرار همراه باشد.
- حملات غایب (Petit Mal): این نوع حملات کوتاه تر و خفیف تر از حملات تونیک-کلونیک هستند. فرد در این حملات برای چند ثانیه هوشیاری خود را از دست می دهد و ممکن است به نظر برسد که به طور موقت به خواب رفته است.
- حملات میوکلونیک: این نوع حملات شامل انقباض ناگهانی و کوتاه مدت ماهیچه ها هستند و ممکن است در یک یا چند عضو بدن رخ دهند.
حملات جزئی
این نوع حملات بر ناحیه کوچکی از مغز تاثیر می گذارد و ممکن است با از دست دادن هوشیاری همراه نباشد. انواع مختلفی از حملات جزئی وجود دارد از جمله:
- حملات ساده جزئی: این نوع حملات باعث تغییر در احساسات حرکات یا رفتار می شوند. فرد ممکن است احساس مورمور شدن حرارت یا سرما بوییدن بوی نامطبوع یا دیدن نورهای فلش را تجربه کند.
- حملات پیچیده جزئی: این نوع حملات شامل از دست دادن هوشیاری و انجام حرکات غیرارادی می باشد. فرد ممکن است در حین حمله رفتارهای نامناسبی مانند راه رفتن بی هدف یا صحبت کردن نامفهوم را انجام دهد.
تشخیص صرع
تشخیص صرع به طور معمول با انجام معاینه فیزیکی ارزیابی سابقه پزشکی و انجام آزمایشات تشخیصی مانند الکتروانسفالوگرافی (EEG) انجام می شود.
- الکتروانسفالوگرافی (EEG): این آزمایش فعالیت الکتریکی مغز را ثبت می کند و می تواند به تشخیص صرع نوع حمله و محل محدوده مغز درگیر کمک کند.
درمان صرع
هدف از درمان صرع کنترل حملات و جلوگیری از آسیب های ناشی از آنها است. درمان صرع به طور کلی شامل موارد زیر است:
- دارو درمانی: داروهای ضد صرع برای کنترل فعالیت الکتریکی مغز و جلوگیری از حملات استفاده می شوند.
- جراحی: در بعضی از موارد جراحی می تواند برای برداشتن ناحیه مغز که سبب حملات می شود یا قطع اتصال این ناحیه به بقیه مغز استفاده شود.
- تحریک الکتریکی مغزی: این روش در بعضی از موارد می تواند به کنترل حملات کمک کند.
- درمان رفتاری: در بعضی از موارد درمان رفتاری و مشاوره برای مدیریت استرس و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به صرع استفاده می شود.
پیشگیری از صرع
در حال حاضر هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از صرع وجود ندارد. با این حال بعضی از عوامل می توانند خطر ابتلا به صرع را افزایش دهند از جمله:
- ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی صرع می تواند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد.
- آسیب مغزی: آسیب مغزی ناشی از ضربه سر سکته مغزی یا عفونت می تواند خطر ابتلا به صرع را افزایش دهد.
- مصرف مواد مخدر: مصرف مواد مخدر و الکل می تواند خطر ابتلا به صرع را افزایش دهد.
راهکارهای خانگی برای کمک به افراد مبتلا به صرع
اگر کسی که شما می شناسید به صرع مبتلا است می توانید به او در کنترل حملات و مدیریت این اختلال کمک کنید. برخی از راهکارهای خانگی برای کمک به افراد مبتلا به صرع شامل موارد زیر است:
- اطلاع رسانی: اطراف خود را از علائم صرع و نحوه واکنش به آن آگاه کنید.
- ایمنی: محیط اطراف فرد مبتلا به صرع را برای او امن و مطمئن کنید.
- حمایت عاطفی: حمایت عاطفی از فرد مبتلا به صرع در مدیریت این اختلال بسیار مهم است.
جدول علائم صرع
نوع حمله | علائم |
---|---|
حملات تونیک-کلونیک | سفت شدن بدن لرزیدن از دست دادن هوشیاری |
حملات غایب | از دست دادن هوشیاری کوتاه مدت نگاه خیره |
حملات میوکلونیک | انقباض ناگهانی و کوتاه مدت ماهیچه ها |
حملات ساده جزئی | تغییر در احساسات حرکات یا رفتار |
حملات پیچیده جزئی | از دست دادن هوشیاری انجام حرکات غیرارادی |
نتیجه گیری
صرع یک اختلال عصبی شایع است که با حملات ناگهانی و غیرمنتظره مشخص می شود. این حملات می توانند انواع مختلفی داشته باشند و علائمی از جمله تشنج از دست دادن هوشیاری تغییر رفتار و احساسات غیرطبیعی را شامل شود. تشخیص و درمان صرع به نوع حمله و ناحیه مغز درگیر بستگی دارد. دارو درمانی جراحی و تحریک الکتریکی مغزی از جمله راهکارهای معمولی برای درمان صرع هستند. حمایت عاطفی و اطلاع رسانی به اطرافیان در مدیریت این اختلال بسیار مهم است.
پرسش و پاسخ
1. آیا صرع عفونی است؟
خیر صرع یک اختلال عصبی است و عفونی نیست.
2. چه کاری باید در هنگام حمله صرع انجام داد؟
- فرد را در مکانی امن قرار دهید و به او فضای تنفس دهید.
- هر چیزی که ممکن است به او آسیب رساند را از اطراف او دور کنید.
- اگر فرد زبان خود را گاز گرفته است از قرار دادن هر چیزی در دهان او خودداری کنید.
- اجازه دهید حمله به طور طبیعی به پایان برسد و تا حالت عادی خود را باز نیافته است او را تنها نگذارید.
3. آیا می توان از صرع پیشگیری کرد؟
در حال حاضر هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از صرع وجود ندارد. با این حال بعضی از عوامل می توانند خطر ابتلا به صرع را افزایش دهند از جمله ژنتیک آسیب مغزی مصرف مواد مخدر و الکل.