علائم تیروئید

علائم تیروئید

تیروئید غده ای پروانه ای شکل در جلوی گردن است که هورمون هایی برای تنظیم متابولیسم بدن تولید می کند. این هورمون ها در تنظیم ضربان قلب دمای بدن وزن خلق و خو و بسیاری از عملکردهای مهم بدن نقش دارند. اختلال در عملکرد تیروئید چه کم کاری و چه پرکاری می تواند علائمی ایجاد کند که در زندگی روزمره فرد تاثیرگذار باشد.

انواع اختلالات تیروئید

اختلالات تیروئید به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

• کم کاری تیروئید (Hypothyroidism): در کم کاری تیروئید غده تیروئید هورمون های کافی تولید نمی کند.
• پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism): در پرکاری تیروئید غده تیروئید هورمون های بیش از حد تولید می کند.

علائم کم کاری تیروئید

علائم کم کاری تیروئید به تدریج و به طور معمول در عرض چند ماه یا چند سال بروز می یابد. این علائم عبارتند از:

• خستگی و بی حالی: احساس خستگی و بی حالی حتی بعد از خواب کافی یکی از علائم شایع کم کاری تیروئید است.
• افزایش وزن: تغییر در متابولیسم بدن می تواند منجر به افزایش وزن و کاهش توانایی بدن در سوزاندن کالری شود.
• یبوست: کاهش سرعت متابولیسم بدن می تواند منجر به کندی حرکات روده و یبوست شود.
• خشکی پوست و مو: کمبود هورمون های تیروئید باعث خشکی و شکنندگی پوست و مو می شود.
• احساس سرما: کاهش دمای بدن یکی دیگر از علائم کم کاری تیروئید است.
• افسردگی و مشکلات تمرکز: کمبود هورمون های تیروئید می تواند منجر به افسردگی اضطراب و مشکلات تمرکز شود.
• تغییر در قاعدگی: در زنان کم کاری تیروئید می تواند منجر به تغییر در سیکل قاعدگی و پریودهای نامنظم شود.
• آهسته شدن ضربان قلب: کم کاری تیروئید باعث کند شدن ضربان قلب می شود.
• تغییر در صدای صحبت: صدای صحبت در کم کاری تیروئید می تواند ضخیم تر و خشن تر شود.

علائم پرکاری تیروئید

علائم پرکاری تیروئید معمولا به سرعت و در عرض چند هفته یا چند ماه بروز می یابد. این علائم عبارتند از:

• افزایش ضربان قلب: هورمون های اضافی تیروئید باعث افزایش ضربان قلب و تپش قلب می شود.
• کاهش وزن: افزایش متابولیسم بدن می تواند منجر به کاهش وزن ناخواسته شود.
• عصبی بودن و اضطراب: پرکاری تیروئید می تواند منجر به عصبی بودن اضطراب بی قراری و مشکل در تمرکز شود.
• تعریق بیش از حد: افزایش متابولیسم بدن باعث افزایش تعریق می شود.
• لرزش دست ها: لرزش دست ها به ویژه در زمان استراحت می تواند از علائم پرکاری تیروئید باشد.
• برآمدگی چشم: در برخی موارد پرکاری تیروئید باعث برآمدگی چشم ها و بیرون زدگی کره چشم می شود.
• مشکل در خواب: پرکاری تیروئید می تواند باعث بی خوابی و مشکل در خواب شود.
• مشکل در تنفس: پرکاری تیروئید می تواند منجر به مشکل در تنفس شود.
• نظم غیرطبیعی قاعدگی: در زنان پرکاری تیروئید می تواند منجر به تغییر در سیکل قاعدگی و پریودهای نامنظم شود.

تشخیص اختلالات تیروئید

برای تشخیص اختلالات تیروئید پزشک معاینه بالینی انجام داده و سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند. همچنین آزمایش های خون برای بررسی سطح هورمون های تیروئید مانند TSH (هورمون تحریک کننده تیروئید) و T4 آزاد (هورمون تیروئید آزاد) تجویز می شود.

درمان اختلالات تیروئید

درمان اختلالات تیروئید به نوع اختلال و شدت علائم بستگی دارد.

• درمان کم کاری تیروئید: درمان معمولاً شامل مصرف داروهای هورمونی تیروئید مانند لوتروکسین یا سینتروئید است. این داروها به طور معمول روزانه تجویز می شوند و می توانند به طور کامل علائم کم کاری تیروئید را برطرف کنند.
• درمان پرکاری تیروئید: درمان پرکاری تیروئید شامل داروهای ضد تیروئید مانند پروپیلتیوراسیل (PTU) یا متیمازول (MMI) درمان با ید رادیواکتیو یا جراحی تیروئید است.

پیشگیری از اختلالات تیروئید

در حالی که هیچ راه قطعی برای پیشگیری از اختلالات تیروئید وجود ندارد اما برخی از اقدامات می توانند به کاهش خطر ابتلا به این اختلالات کمک کنند:

• مصرف کافی ید: ید برای تولید هورمون های تیروئید ضروری است.
• رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی حاوی میوه ها سبزیجات غلات کامل و منابع پروتئین سالم برای سلامت کلی بدن و حفظ عملکرد تیروئید مفید است.
• خودداری از مصرف دخانیات و الکل: دخانیات و الکل می توانند به تیروئید آسیب برسانند.
• کنترل استرس: استرس می تواند بر عملکرد تیروئید تاثیر بگذارد.
• بررسی منظم تیروئید: مراجعه به پزشک برای بررسی منظم سطح هورمون های تیروئید به ویژه در صورت سابقه خانوادگی اختلالات تیروئید توصیه می شود.

راهکارهای خانگی برای اختلالات تیروئید

راهکارهای خانگی به تنهایی نمی توانند اختلالات تیروئید را درمان کنند اما می توانند در کنار درمان های پزشکی به بهبود علائم کمک کنند.

• مصرف غذاهای حاوی روی: روی به تولید هورمون های تیروئید کمک می کند.
• مصرف غذاهای حاوی سلنیوم: سلنیوم یک آنتی اکسیدان قوی است که به محافظت از تیروئید کمک می کند.
• ورزش منظم: ورزش می تواند به کاهش استرس بهبود خلق و خو و تنظیم وزن کمک کند.
• مدیتیشن و یوگا: مدیتیشن و یوگا می توانند به کاهش استرس و بهبود عملکرد تیروئید کمک کنند.

جدول علائم کم کاری و پرکاری تیروئید

علائم	کم کاری تیروئید	پرکاری تیروئید
خستگی و بی حالی	بله	خیر
افزایش وزن	بله	خیر
یبوست	بله	خیر
خشکی پوست و مو	بله	خیر
احساس سرما	بله	خیر
افسردگی و مشکلات تمرکز	بله	خیر
تغییر در قاعدگی	بله	بله
آهسته شدن ضربان قلب	بله	خیر
تغییر در صدای صحبت	بله	خیر
افزایش ضربان قلب	خیر	بله
کاهش وزن	خیر	بله
عصبی بودن و اضطراب	خیر	بله
تعریق بیش از حد	خیر	بله
لرزش دست ها	خیر	بله
برآمدگی چشم	خیر	بله
مشکل در خواب	خیر	بله
مشکل در تنفس	خیر	بله

نتیجه گیری

اختلالات تیروئید می تواند بر سلامت کلی بدن تاثیرگذار باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این اختلالات می تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.

پرسش و پاسخ

1. آیا مصرف ید می تواند به درمان کم کاری تیروئید کمک کند؟

خیر مصرف ید به تنهایی نمی تواند کم کاری تیروئید را درمان کند. در واقع مصرف بیش از حد ید می تواند حتی مشکل را بدتر کند.

2. آیا اختلالات تیروئید مسری هستند؟

خیر اختلالات تیروئید مسری نیستند.

3. آیا می توان با تغییر سبک زندگی از اختلالات تیروئید پیشگیری کرد؟

در حالی که هیچ راه قطعی برای پیشگیری از اختلالات تیروئید وجود ندارد اما برخی از اقدامات مانند مصرف کافی ید رژیم غذایی سالم و کنترل استرس می توانند به کاهش خطر ابتلا به این اختلالات کمک کنند.