اعسار از هزینه دادرسی

اعسار از هزینه دادرسی: راهی برای دسترسی به عدالت

هر وقت حرف از دادگاه و قضاوت میشه ناخودآگاه ذهنمون به سمت هزینه های دادرسی میره. ممکنه به نظر برسه این هزینه ها بخشی طبیعی از روند قضایی هستند اما حقیقت اینه که برای افراد کم درآمد یا کسانی که با مشکلات مالی مواجه هستند می تونه به یک مانع جدی برای دسترسی به عدالت تبدیل بشه.

اعسار واژه ای قانونیه که به معنی ناتوانی مالی و عدم توانایی در پرداخت هزینه ها است. در قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی مبحث اعسار از هزینه دادرسی با هدف حمایت از افراد کم درآمد ایجاد شده تا این افراد بتونند با وجود مشکلات مالی از حقوق خود در محاکم قضایی دفاع کنند.

اعسار از هزینه دادرسی: یه راه حل برای دسترسی به عدالت

در قانون آیین دادرسی مدنی اعسار از هزینه دادرسی به دو حالت جدید و مجدد تقسیم میشه.

اعسار جدید برای کسانی است که برای اولین بار با مشکل عدم توانایی در پرداخت هزینه ها مواجه هستند. این اشخاص با ارائه دلیل و مدارک مناسب میتونند درخواست اعسار از هزینه دادرسی را مطرح کنند.

اعسار مجدد برای کسانی است که قبلا اعسار خود را ثابت کرده اند و در دوره جدید مجددا با مشکل مالی برای پرداخت هزینه ها رو به رو شدند.

چه کسانی میتونند از اعسار استفاده کنند؟

هر کسی که با مشکل مالی رو به رو هست و توانایی پرداخت هزینه دادرسی رو نداره میتونه درخواست اعسار از هزینه دادرسی رو ارائه دهد.

برای درخواست اعسار چه مدارکی لازم است؟

برای اثبات اعسار و دریافت این تسهیلات ارائه مدارکی به عنوان دلیل ضروری است. این مدارک میتونه شامل موارد زیر باشند:

• گواهی بانکی مبنی بر موجودی کم در حساب: این گواهی میتونه به عنوان دلیل عدم توانایی مالی در پرداخت هزینه دادرسی ارائه شود.
• گواهی مالیاتی مبنی بر کم بودن درآمد: این گواهی میتونه به عنوان دلیل عدم توانایی مالی در پرداخت هزینه دادرسی ارائه شود.
• گواهی بیکاری از بیمه بیکاری: این گواهی میتونه به عنوان دلیل عدم توانایی مالی در پرداخت هزینه دادرسی ارائه شود.
• گواهی پزشکی: این گواهی میتونه به عنوان دلیل عدم توانایی مالی در پرداخت هزینه دادرسی ارائه شود.
• سند ملک: این سند میتونه به عنوان دلیل عدم توانایی مالی در پرداخت هزینه دادرسی ارائه شود.
• هر نوع سند و مدرک دیگر که توانایی مالی شخص را به وضوح نشان میده: این سند میتونه به عنوان دلیل عدم توانایی مالی در پرداخت هزینه دادرسی ارائه شود.

چطور درخواست اعسار رو ثبت کنیم؟

برای ثبت درخواست اعسار از هزینه دادرسی شخص باید با ارائه مدارک لازم به دادگاه مراجعه کند.

برای این منظور لازم است که شخص به دادگاهی که پرونده در آن مطرح شده است مراجعه کرده و درخواست اعسار خود را مطرح کند. دادگاه پس از بررسی مدارک و شواهد ارائه شده میتونه اعسار را قبول یا رد کند.

مراحل اعسار از هزینه دادرسی

مرحله 1: درخواست اعسار از هزینه دادرسی: در این مرحله شخص باید درخواستی را به دادگاه ارائه دهد و در آن دلیل عدم توانایی مالی خود را بیان کند.
مرحله 2: ارائه مدارک: در این مرحله شخص باید مدارک لازم را که در بخش قبل ذکر شد را به دادگاه ارائه دهد.
مرحله 3: بررسی درخواست و مدارک: در این مرحله دادگاه درخواست و مدارک را بررسی میکند و با استفاده از شواهد ارائه شده میتونه اعسار را قبول یا رد کند.
مرحله 4: صدور حکم اعسار: در صورت قبول اعسار از طرف دادگاه حکمی مبنی بر اعسار از هزینه دادرسی صادر میشه.
مرحله 5: تعیین هزینه دادرسی: در صورت قبول اعسار دادگاه هزینه دادرسی را با توجه به توانایی مالی شخص تعیین میکند.

مزایای اعسار از هزینه دادرسی

• دسترسی به عدالت برای افراد کم درآمد: اعسار از هزینه دادرسی به افراد کم درآمد این امکان را میده که برای دفاع از حقوق خود به دادگاه مراجعه کنند و در مقابل مشکلات مالی قرار نگیرند.
• کاهش بدهی افراد کم درآمد: اعسار از هزینه دادرسی میتونه بدهی افراد کم درآمد را کاهش دهد و به آنها کمک کند تا در مشکلات مالی گرفتار نباشند.
• حمایت از حقوق افراد کم درآمد: اعسار از هزینه دادرسی به عنوان یک مکانیزم مهم برای حمایت از حقوق افراد کم درآمد در قوانین ایران در نظر گرفته شده است.

نکات مهم در مورد اعسار از هزینه دادرسی:

• اثبات اعسار باید به طور قاطع و با مدارک مناسب انجام شود.
• در صورت قبول اعسار شخص به محدوده هزینه دادرسی تعیین شده توسط دادگاه محدود میشه.
• شخص باید در هر مرحله از دادرسی توانایی مالی خود را به دادگاه اطلاع دهد.

جدول هزینه دادرسی در سال 1402

نوع دادخواست	هزینه دادرسی
مطالبه مبلغ تا 100 میلیون تومان	1% از مبلغ مطالبه
مطالبه مبلغ از 100 میلیون تومان تا 500 میلیون تومان	2% از مبلغ مطالبه
مطالبه مبلغ از 500 میلیون تومان تا 1 میلیارد تومان	3% از مبلغ مطالبه
مطالبه مبلغ بیش از 1 میلیارد تومان	4% از مبلغ مطالبه
تجدید نظر	50% هزینه دادرسی در مرحله ابتدا

نتیجه گیری

اعسار از هزینه دادرسی ابزاری مهم برای دسترسی به عدالت برای افراد کم درآمد است. با استفاده از این تسهیلات افراد میتونند با وجود مشکلات مالی از حقوق خود در دادگاه دفاع کنند و به عدالت دسترسی پیدا کنند.

پرسش و پاسخ

1. اگر اعسار از هزینه دادرسی را قبول کردم آیا دیگر نیازی به پرداخت هزینه دادرسی نیست؟
خیر. در صورت قبول اعسار شخص باید هزینه دادرسی را با توجه به توانایی مالی خود و تعیین دادگاه پرداخت کند.

2. اگر اعسار از هزینه دادرسی را قبول کردم اما در آینده توانایی مالی من بهبود پیدا کرد چه باید کنم؟
در چنین شرایطی شخص باید به دادگاه اطلاع دهد و هزینه دادرسی را با توجه به توانایی مالی جدید خود پرداخت کند.

3. آیا اعسار از هزینه دادرسی فقط برای افراد کم درآمد است؟
خیر هر کسی که با مشکل مالی رو به رو هست و توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداره میتونه درخواست اعسار از هزینه دادرسی رو ارائه دهد.