پماد کالامین چیست؟

پماد کالامین دارویی موضعی و بدون نسخه است که برای تسکین و کاهش خارش التهاب و تحریکات خفیف پوستی کاربرد دارد. این محصول که معمولاً به رنگ صورتی دیده می شود حاوی ترکیبات اصلی مانند اکسید روی و اکسید آهن است و در موارد مختلفی از جمله نیش حشرات آبله مرغان و تماس با گیاهان سمی مورد استفاده قرار می گیرد.

این دارو به واسطه ترکیبات خود با ایجاد حس خنکی بر روی پوست و همچنین کمک به خشک شدن ترشحات پوستی به بهبود علائم ناراحت کننده ناشی از مشکلات پوستی خفیف کمک می کند. استفاده از کالامین به صورت خارجی و تنها بر روی پوست توصیه می شود و مصرف آن به صورت خوراکی یا بر روی زخم های باز عمیق خطرناک است. اشکال دارویی مختلفی از این محصول مانند لوسیون کرم و پماد در دسترس هستند که هر کدام برای کاربردهای خاصی ممکن است مناسب تر باشند. در ادامه به بررسی جامع تر این داروی پرکاربرد می پردازیم.

پماد کالامین چیست

پماد کالامین که اغلب به صورت لوسیون نیز یافت می شود یک داروی موضعی است که بدون نیاز به نسخه پزشک قابل تهیه است. این دارو عمدتاً برای تسکین خارش و ناراحتی های پوستی استفاده می شود. ترکیب اصلی آن شامل اکسید روی (Zinc Oxide) است که حدود ۹۸ درصد از ترکیب کالامین را تشکیل می دهد و خاصیت قابض محافظت کننده و ضدالتهابی دارد. جزء دیگر آن اکسید آهن (Ferric Oxide) به میزان حدود ۰.۵ درصد است که رنگ صورتی مشخصه این محصول را ایجاد می کند.

علاوه بر این مواد فعال فرمولاسیون های مختلف کالامین ممکن است حاوی آب تصفیه شده گلیسیرین بنتونیت (به عنوان عامل سوسپانسیون کننده) هیدروکسید کلسیم و گاهی مواد افزودنی دیگری مانند فنول کافور یا دیفن هیدرامین باشند که خواص تسکین دهندگی یا خنک کنندگی آن را افزایش می دهند. کالامین با ایجاد حس خنکی هنگام تبخیر مایع پایه خود از روی پوست و همچنین با کمک به خشک شدن ترشحات خفیف پوستی عمل می کند. این خواص آن را به گزینه ای محبوب برای درمان علائم طیف وسیعی از تحریکات پوستی تبدیل کرده است.

پماد کالامین یک داروی موضعی بدون نسخه است که عمدتاً برای تسکین خارش و التهابات خفیف پوستی به کار می رود و حاوی اکسید روی و اکسید آهن است.

کاربرد پماد کالامین

پماد کالامین به دلیل خواص ضدخارش ضدالتهاب و خشک کنندگی خود کاربردهای گسترده ای در درمان علائم مشکلات پوستی دارد. این دارو به طور موثری به تسکین خارش کاهش قرمزی و التهاب کمک می کند. یکی از رایج ترین کاربردهای آن برای التیام ناراحتی ناشی از نیش حشرات مختلف مانند پشه کک و چیگر است. همچنین در بیماری هایی که با بثورات پوستی همراه با خارش و گاهی تراوشات مایع ظاهر می شوند مانند آبله مرغان و زونا کالامین می تواند به خشک شدن ضایعات و کاهش خارش کمک کند.

این پماد برای تسکین خارش و التهاب ناشی از تماس با گیاهان سمی مانند پیچک سمی بلوط سمی و سماق سمی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. سایر موارد کاربرد آن شامل تسکین علائم اگزمای خفیف راش گرمایی (عرق سوز) کهیر و برخی انواع تحریکات پوستی ناشی از تماس با مواد حساسیت زا یا شنا در آب های آلوده (خارش شناگر) است. در برخی موارد برای کمک به بهبود سوختگی های سطحی و درمان حمایتی جوش های پوستی نیز از کالامین استفاده می شود هرچند که درمان اصلی این شرایط نیست.

نحوه مصرف پماد کالامین

نحوه مصرف پماد کالامین بسیار ساده است و تنها به صورت موضعی و برای استفاده خارجی روی پوست مورد نظر است. قبل از استفاده ناحیه آسیب دیده را به آرامی با آب ولرم و صابون ملایم تمیز کرده و کاملاً خشک کنید. دست های خود را نیز قبل و بعد از استفاده بشویید تا از گسترش احتمالی عفونت جلوگیری شود.

مقدار کمی از پماد کرم یا لوسیون کالامین را روی ناحیه آسیب دیده بمالید. نیازی به مالش شدید یا ماساژ عمیق نیست؛ پماد باید به آرامی روی پوست پخش شود. اگر از لوسیون استفاده می کنید بطری را قبل از مصرف به خوبی تکان دهید تا مواد فعال به طور یکنواخت توزیع شوند. اجازه دهید دارو روی پوست خشک شود. نیازی به پوشاندن ناحیه با باند یا پانسمان نیست مگر اینکه پزشک توصیه کرده باشد.

میزان دفعات مصرف بستگی به شدت علائم دارد اما معمولاً می توان آن را چندین بار در روز (معمولاً ۳ تا ۴ بار یا هر ۶ تا ۸ ساعت) تکرار کرد. از استفاده کالامین بر روی زخم های باز سوختگی های شدید یا نواحی حساس مانند چشم ها داخل دهان بینی یا اندام های تناسلی (مگر با توصیه پزشک برای موارد خاص و خارجی) خودداری کنید. در صورت فراموش کردن یک نوبت به محض یادآوری آن را استفاده کنید مگر اینکه نزدیک زمان نوبت بعدی باشد که در این صورت نوبت فراموش شده را رها کرده و برنامه معمول خود را ادامه دهید. هرگز برای جبران نوبت فراموش شده دوز دارو را دو برابر نکنید.

پماد کالامین برای خارش پوست

یکی از اصلی ترین و شناخته شده ترین کاربردهای پماد کالامین تسکین خارش پوست است. خارش می تواند دلایل بسیار متنوعی داشته باشد از واکنش های آلرژیک ساده گرفته تا بیماری های پوستی و تماس با عوامل تحریک کننده خارجی. کالامین با چندین مکانیسم به کاهش این علامت آزاردهنده کمک می کند. اولاً حاوی ترکیبات خنک کننده است که هنگام تبخیر از سطح پوست حس خنکی ایجاد کرده و به طور موقت گیرنده های خارش را آرام می کند.

ثانیاً اکسید روی موجود در آن دارای خواص قابض ملایم است که می تواند به خشک شدن ترشحات ناشی از بثورات پوستی مرطوب (مانند تاول های آبله مرغان یا ترشحات ناشی از پیچک سمی) کمک کرده و از این طریق نیز خارش و تحریک را کاهش دهد. این خاصیت خشک کنندگی همچنین می تواند از گسترش بثورات مرطوب جلوگیری کند. کالامین یک سد محافظتی ملایم روی پوست ایجاد می کند که می تواند به محافظت از ناحیه تحریک شده در برابر عوامل خارجی و کاهش تمایل به خاراندن کمک کند.

این پماد به طور ویژه برای خارش ناشی از نیش حشرات تماس با گیاهان سمی مانند پیچک بلوط و سماق سمی آبله مرغان زونا کهیر و خارش شناگر (ناشی از انگل های موجود در آب آلوده) مؤثر است. استفاده منظم و طبق دستور این پماد می تواند راحتی قابل توجهی را برای افراد مبتلا به انواع خارش پوستی فراهم آورد.

پماد کالامین برای جوش پوستی

پماد کالامین می تواند به عنوان یک درمان کمکی برای برخی انواع جوش ها و بثورات پوستی به ویژه آن هایی که ملتهب یا همراه با ترشح هستند مفید باشد. خاصیت خشک کنندگی کالامین عمدتاً به دلیل وجود اکسید روی می تواند به خشک شدن سر جوش ها و ضایعات آکنه ای کمک کند. این اثر می تواند به کاهش اندازه و قرمزی جوش ها منجر شود.

علاوه بر این کالامین دارای خواص ضدالتهابی ملایم است که می تواند به کاهش قرمزی و تورم اطراف جوش های ملتهب کمک کند و ظاهر کلی پوست را بهبود بخشد. همچنین ممکن است به تسکین خارش مرتبط با برخی انواع بثورات آکنه ای یا جوش های ناشی از عرق سوز شدن در منافذ پوستی کمک کند.

با این حال مهم است که توجه داشته باشید کالامین یک درمان قطعی برای آکنه نیست به خصوص برای موارد شدید یا آکنه های هورمونی. این پماد علل اصلی آکنه مانند تولید بیش از حد سبوم باکتری ها یا انسداد فولیکول های مو را هدف قرار نمی دهد. استفاده از آن بیشتر برای مدیریت علائم و کمک به خشک شدن ضایعات سطحی است. افراد با پوست خشک یا حساس باید در استفاده از آن برای جوش احتیاط کنند زیرا ممکن است باعث خشکی بیش از حد و تحریک پوست شود. برای درمان مؤثر آکنه مشاوره با متخصص پوست و استفاده از درمان های هدفمندتر ضروری است.

پماد کالامین برای سوختگی

پماد کالامین می تواند برای تسکین علائم سوختگی های سطحی و خفیف (درجه اول و برخی سوختگی های خفیف درجه دوم) مفید باشد. سوختگی درجه اول تنها لایه بالایی پوست (اپیدرم) را درگیر می کند و معمولاً با قرمزی درد و تورم خفیف همراه است مانند آفتاب سوختگی یا تماس مختصر با اجسام داغ. در این موارد خاصیت خنک کنندگی کالامین هنگام تبخیر می تواند به کاهش حس سوزش و درد کمک کند.

اکسید روی موجود در کالامین همچنین یک سد محافظتی ملایم روی پوست ایجاد می کند که می تواند به محافظت از ناحیه آسیب دیده و جلوگیری از تحریک بیشتر کمک کند. برای سوختگی های خفیف درجه دوم که با تاول های کوچک همراه هستند کالامین می تواند به کاهش خارش و التهاب کمک کند اما نباید روی تاول های بزرگ یا باز استفاده شود زیرا ممکن است خطر عفونت را افزایش دهد یا روند بهبود را مختل کند.

استفاده از کالامین برای سوختگی های شدیدتر (درجه دوم عمیق یا درجه سوم) که با آسیب گسترده تاول های بزرگ زخم های باز یا از دست دادن حس همراه هستند مطلقاً توصیه نمی شود و این موارد نیازمند مراقبت فوری پزشکی هستند. همچنین برای سوختگی های شیمیایی شدید نباید از کالامین استفاده کرد. در صورت استفاده برای سوختگی های خفیف ابتدا ناحیه را با آب خنک شستشو داده و خشک کنید سپس لایه نازکی از پماد را بمالید و اجازه دهید خشک شود.

کالامین برای اگزما

اگزما (درماتیت آتوپیک) یک بیماری مزمن پوستی است که با خارش شدید قرمزی التهاب و خشکی پوست مشخص می شود و گاهی با ترشحات و پوسته ریزی همراه است. پماد کالامین می تواند به عنوان یک درمان حمایتی و تسکین دهنده در دوره های تشدید اگزما به ویژه برای کاهش خارش و التهاب مورد استفاده قرار گیرد. خاصیت ضدالتهابی ملایم و خنک کنندگی کالامین می تواند به آرام کردن پوست تحریک شده و کاهش تمایل به خاراندن کمک کند که خاراندن خود می تواند علائم اگزما را بدتر کرده و خطر عفونت را افزایش دهد.

همچنین در مواردی که ضایعات اگزمایی همراه با ترشح هستند خاصیت خشک کنندگی کالامین می تواند به مدیریت این ترشحات کمک کرده و به خشک شدن ضایعات کمک کند. با این حال مهم است که بدانید کالامین یک درمان اصلی برای اگزما نیست و علل زمینه ای این بیماری را برطرف نمی کند. درمان اگزما معمولاً شامل استفاده از مرطوب کننده ها کورتیکواستروئیدهای موضعی (در موارد شدیدتر) و اجتناب از عوامل محرک است.

استفاده بیش از حد از کالامین در افراد با پوست خشک ناشی از اگزما ممکن است باعث خشکی بیشتر و تشدید پوسته ریزی شود. بنابراین در صورت استفاده از کالامین برای اگزما باید با احتیاط و معمولاً در کنار سایر درمان های توصیه شده توسط پزشک متخصص پوست باشد. فرمولاسیون های حاوی مواد مرطوب کننده بیشتر ممکن است برای پوست اگزمایی مناسب تر باشند.

درمان زونا با کالامین

زونا (هرپس زوستر) یک عفونت ویروسی است که توسط ویروس واریسلا زوستر (همان ویروس عامل آبله مرغان) ایجاد می شود و با بثورات دردناک و تاول دار معمولاً در یک سمت بدن مشخص می گردد. پماد کالامین در درمان زونا به عنوان یک درمان حمایتی و برای تسکین علائم به کار می رود و *ویروس* مولد بیماری را از بین نمی برد. درمان اصلی زونا شامل داروهای ضدویروسی مانند آسیکلوویر فامسیکلوویر یا والاسیکلوویر است که باید در اسرع وقت پس از شروع علائم تجویز شوند تا دوره بیماری و شدت آن کاهش یابد.

کالامین با کمک به خشک شدن تاول ها و کاهش تسکین خارش و درد در ناحیه بثورات به مدیریت علائم ناراحت کننده زونا کمک می کند. حس خنک کنندگی آن می تواند به آرام کردن حس سوزش و درد در ناحیه درگیر کمک کند. استفاده از کالامین می تواند به فرد کمک کند تا کمتر تمایل به خاراندن ضایعات داشته باشد که این امر خطر عفونت باکتریایی ثانویه را کاهش می دهد.

نحوه استفاده از کالامین برای زونا مشابه سایر موارد است: ناحیه را تمیز کرده لایه نازکی از پماد را بمالید و اجازه دهید خشک شود. از استفاده بر روی زخم های باز یا عفونی شده خودداری کنید. در حالی که کالامین می تواند راحتی را بهبود بخشد جایگزین درمان ضدویروسی تجویز شده توسط پزشک نیست و برای مدیریت کامل زونا پیگیری درمان پزشکی ضروری است.

کالامین برای قارچ پوستی

مهم است که بدانیم پماد کالامین به خودی خود یک داروی ضدقارچ نیست و نمی تواند عفونت های قارچی پوست را به طور کامل درمان کند. با این حال این پماد می تواند نقش مفیدی به عنوان درمان کمکی در مدیریت علائم ناشی از برخی عفونت های قارچی سطحی ایفا کند. عفونت های قارچی اغلب باعث خارش قرمزی التهاب و گاهی پوسته ریزی می شوند.

کالامین با خواص ضدالتهابی و ضدخارش خود می تواند به تسکین خارش و کاهش قرمزی و التهاب مرتبط با این عفونت ها کمک کند. این امر به ویژه در مواردی مانند تینه آ کورپوریس (قارچ حلقوی بدن) تینه آ کروریس (خارش ژوک در کشاله ران) یا علائم سطحی کاندیدیازیس در چین های پوستی (ناشی از رطوبت و تعریق) می تواند مفید باشد.

خاصیت خشک کنندگی کالامین نیز ممکن است در مدیریت نواحی مرطوب که مستعد رشد قارچ هستند کمک کننده باشد. با این حال برای ریشه کن کردن عفونت قارچی استفاده از داروهای ضدقارچ موضعی یا خوراکی که توسط پزشک تجویز می شوند (مانند کلوتریمازول میکونازول تربینافین یا فلوکونازول) ضروری است. کالامین باید در کنار این درمان ها و برای تسکین علائم استفاده شود نه به عنوان جایگزین آن ها. در صورت شک به عفونت قارچی تشخیص دقیق و درمان مناسب توسط پزشک متخصص پوست اهمیت دارد.

پماد کالامین برای نیش حشرات

یکی از رایج ترین و مؤثرترین کاربردهای پماد کالامین تسکین ناراحتی ناشی از نیش و گزش حشرات است. نیش حشراتی مانند پشه زنبور مورچه کک و چیگر اغلب باعث خارش قرمزی تورم و گاهی درد خفیف در محل گزش می شوند. کالامین با خواص چندگانه خود به سرعت به بهبود این علائم کمک می کند.

حس خنک کنندگی که کالامین هنگام تبخیر ایجاد می کند به سرعت حس خارش و سوزش را کاهش می دهد. خاصیت ضدالتهابی ملایم آن به کاهش قرمزی و تورم در محل نیش کمک می کند. همچنین اکسید روی موجود در آن یک لایه محافظتی روی پوست ایجاد کرده و از تحریک بیشتر ناحیه توسط لباس یا تماس با سطوح جلوگیری می کند. این امر به کاهش تمایل فرد به خاراندن ناحیه گزش یافته کمک می کند که خاراندن می تواند باعث آسیب بیشتر به پوست و افزایش خطر عفونت شود.

برای استفاده ناحیه نیش را تمیز کرده و لایه نازکی از پماد یا لوسیون کالامین را روی آن بمالید. اجازه دهید خشک شود. این عمل را می توان چندین بار در روز به محض احساس خارش یا ناراحتی مجدد تکرار کرد تا زمانی که علائم به طور کامل برطرف شوند. کالامین یک راهکار ایمن و مؤثر برای تسکین فوری علائم نیش حشرات در اکثر افراد است.

پماد کالامین برای خارش واژن

استفاده از پماد کالامین برای خارش در ناحیه واژن نیازمند احتیاط و درک صحیح کاربرد آن است. این پماد تنها برای استفاده خارجی در ناحیه تناسلی و پوست اطراف آن مناسب است و نباید داخل واژن استفاده شود. کالامین می تواند برای خارش و تحریکات پوستی در قسمت بیرونی ناحیه تناسلی که ناشی از دلایل غیرعفونی هستند مفید باشد.

این دلایل شامل حساسیت به مواد شوینده صابون ها لباس زیر نامناسب تعریق بیش از حد (که منجر به عرق سوز شدن یا رشد سطحی قارچ به دلیل رطوبت می شود) یا تحریک ناشی از اصلاح موهای زائد است. در این موارد خواص ضدالتهابی و ضدخارش کالامین می تواند به تسکین قرمزی سوزش و خارش در ناحیه مورد نظر کمک کند. خاصیت خشک کنندگی آن نیز می تواند در مدیریت رطوبت و جلوگیری از تشدید تحریکات ناشی از عرق سوز شدن مفید باشد.

با این حال خارش واژن می تواند نشانه عفونت های جدی تری مانند عفونت های قارچی واژن (کاندیدیازیس) واژینوز باکتریایی یا عفونت های مقاربتی باشد که نیازمند تشخیص و درمان خاص پزشکی هستند. کالامین این عفونت ها را درمان نمی کند. بنابراین اگر خارش واژن شدید مداوم است یا همراه با علائم دیگری مانند ترشحات غیرععادی بوی ناخوشایند درد یا سوزش هنگام ادرار است حتماً باید برای تشخیص علت و دریافت درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.

پماد کالامین برای ناحیه تناسلی مردان

مانند ناحیه تناسلی زنان استفاده از پماد کالامین در ناحیه تناسلی مردان نیز باید به صورت خارجی و با احتیاط انجام شود. این پماد برای درمان عفونت های داخلی یا بیماری های مقاربتی مناسب نیست. کالامین می تواند برای تسکین خارش قرمزی و التهاب در پوست ناحیه تناسلی خارجی مردان که ناشی از دلایل غیرعفونی هستند مفید باشد.

این دلایل ممکن است شامل تحریک ناشی از لباس زیر تنگ تعریق زیاد (که منجر به عرق سوز شدن می شود) حساسیت به مواد شوینده یا صابون یا تحریک پس از اصلاح موهای زائد باشد. در مواردی که خارش ناشی از یک عفونت قارچی سطحی در ناحیه کشاله ران یا پوست اطراف آن (مانند خارش ژوک یا تینه آ کروریس) باشد کالامین می تواند به عنوان درمان کمکی برای کاهش خارش و التهاب مورد استفاده قرار گیرد اما درمان اصلی عفونت قارچی نیازمند داروهای ضدقارچ است.

خواص خنک کنندگی و خشک کنندگی کالامین می تواند راحتی را در این ناحیه بهبود بخشد. با این حال اگر علائم شدید هستند بهبود نمی یابند یا همراه با ضایعات غیرعادی ترشحات یا درد هستند حتماً باید به پزشک مراجعه شود تا علت دقیق تشخیص داده شده و درمان مناسب ارائه گردد. استفاده از کالامین بر روی زخم های باز یا ضایعات مشکوک به عفونت جدی توصیه نمی شود.

پماد کالامین برای لک صورت

استفاده از پماد کالامین برای درمان لک های صورت به خصوص لک های تیره یا جای جوش قدیمی کاربرد اصلی و تأیید شده این دارو نیست. با این حال به دلیل وجود اکسید روی که خاصیت روشن کنندگی ملایم و ضدالتهابی دارد برخی افراد ممکن است از آن برای کمک به کاهش قرمزی و ظاهر لک های تازه ناشی از التهاب استفاده کنند.

اکسید روی می تواند به آرام کردن پوست پس از التهاب (مانند التهاب ناشی از جوش یا آفتاب سوختگی خفیف) کمک کند و از این طریق ممکن است در پیشگیری از تشدید لک های پس از التهاب نقش داشته باشد. همچنین خاصیت قابض ملایم آن می تواند به بهبود ظاهر کلی پوست کمک کند.

اما برای لک های تیره ملاسما یا هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب که قدیمی شده اند کالامین به تنهایی مؤثر نیست و نیازمند درمان های تخصصی تر مانند استفاده از رتینوئیدها هیدروکینون ویتامین C یا انجام لایه برداری و لیزر است. استفاده از کالامین به خصوص فرم های خشک کننده آن مانند لوسیون بر روی پوست صورت ممکن است باعث خشکی پوسته ریزی و تحریک شود به ویژه در افراد با پوست خشک یا حساس. در صورت استفاده مقدار کمی را فقط روی لک های مورد نظر بمالید و مدت زمان تماس آن با پوست را محدود کنید (مثلاً ۳۰-۶۰ دقیقه) و سپس بشویید. مهم ترین نکته در مدیریت لک های صورت محافظت روزانه و جدی در برابر نور خورشید با استفاده از ضدآفتاب مناسب است زیرا نور خورشید می تواند لک ها را تیره و مقاوم به درمان کند.

عوارض جانبی پماد کالامین

پماد کالامین به طور کلی یک داروی موضعی ایمن محسوب می شود و در اکثر افرادی که آن را طبق دستور مصرف می کنند عوارض جانبی جدی مشاهده نمی شود. با این حال مانند هر داروی دیگری ممکن است در برخی افراد باعث بروز عوارض جانبی خفیف یا در موارد نادر واکنش های آلرژیک شود.

شایع ترین عوارض جانبی مرتبط با استفاده از کالامین شامل خشکی پوست در ناحیه مصرف پوسته پوسته شدن قرمزی موقت یا افزایش خفیف خارش و سوزش در ابتدای استفاده است. این عوارض معمولاً خفیف و گذرا هستند. در صورت بروز خشکی شدید استفاده از مرطوب کننده پس از جذب کالامین یا استفاده از فرمولاسیون های ملایم تر توصیه می شود.

واکنش آلرژیک جدی به کالامین بسیار نادر است اما در صورت بروز نیازمند توجه فوری پزشکی است. علائم واکنش آلرژیک ممکن است شامل کهیر (برجستگی های قرمز و خارش دار روی پوست) خارش شدید تورم (به خصوص در صورت لب ها زبان یا گلو) سفتی قفسه سینه مشکل در تنفس خس خس سینه یا سرگیجه شدید باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم پس از استفاده از کالامین مصرف را متوقف کرده و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر بثورات پوستی یا مشکل اصلی پس از ۷ روز استفاده از کالامین بهبود نیافت یا بدتر شد باید با پزشک مشورت شود.

موارد احتیاط و منع مصرف کالامین

اگرچه پماد کالامین به عنوان یک داروی بدون نسخه نسبتاً ایمن شناخته می شود اما در برخی شرایط باید با احتیاط مصرف شود یا از مصرف آن خودداری گردد. اصلی ترین مورد احتیاط در افرادی است که سابقه واکنش آلرژیک به خود کالامین اکسید روی اکسید آهن یا هر یک از مواد غیرفعال موجود در فرمولاسیون های مختلف آن دارند. در این افراد ممکن است واکنش های آلرژیک بروز کند.

از مصرف کالامین بر روی زخم های باز عمیق سوختگی های شدید (درجه ۲ یا ۳) یا پوست عفونی شده (باکتریایی ویروسی یا قارچی که نیاز به درمان اختصاصی دارد) باید اجتناب شود مگر اینکه پزشک توصیه کرده باشد. استفاده بر روی این نواحی ممکن است باعث تحریک بیشتر تأخیر در بهبود یا پوشاندن علائم عفونت شود. همچنین باید از تماس دارو با چشم ها و غشاهای مخاطی مانند داخل دهان و بینی خودداری کرد.

در مورد استفاده در سالمندان اگرچه به طور کلی ایمن است اما به دلیل نازک تر و خشک تر بودن پوست در این گروه سنی باید با احتیاط بیشتری مصرف شود و در صورت بروز خشکی یا تحریک شدید مصرف قطع یا با پزشک مشورت شود. در صورت ابتلا به هرگونه بیماری پوستی زمینه ای دیگر بهتر است قبل از استفاده از کالامین با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا از مناسب بودن آن برای وضعیت شما اطمینان حاصل شود.

در صورت سابقه آلرژی به ترکیبات کالامین وجود زخم های باز عمیق سوختگی های شدید یا عفونت های پوستی جدی باید از مصرف کالامین خودداری کرده یا با احتیاط و مشورت پزشک استفاده نمود.

مصرف پماد کالامین در بارداری

مصرف پماد کالامین در دوران بارداری و شیردهی به طور کلی کم خطر در نظر گرفته می شود زیرا این دارو به صورت موضعی استفاده شده و جذب سیستمیک آن از طریق پوست بسیار پایین است. این بدان معناست که مقدار بسیار کمی از دارو وارد جریان خون مادر شده و احتمال رسیدن آن به جنین یا نوزاد از طریق شیر مادر ناچیز است.

با این حال مطالعات کنترل شده و گسترده ای در مورد استفاده از کالامین در زنان باردار و شیرده انجام نشده است تا بی خطر بودن آن به طور قطعی تأیید شود. بنابراین توصیه می شود که زنان باردار یا شیرده قبل از استفاده از هرگونه دارو از جمله پماد کالامین با پزشک یا متخصص مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنند. پزشک می تواند با در نظر گرفتن وضعیت خاص فردی شدت علائم و مرحله بارداری یا شیردهی بهترین توصیه را ارائه دهد و فواید استفاده از دارو را در مقابل خطرات احتمالی (اگرچه کم) ارزیابی کند.

در صورتی که پزشک مصرف کالامین را تأیید کرد باید آن را دقیقاً طبق دستورالعمل و فقط برای مدت زمان توصیه شده استفاده کنید و از استفاده بیش از حد یا بر روی نواحی وسیع پوست خودداری کنید. همچنین از استفاده در ناحیه نوک سینه در دوران شیردهی قبل از شیردهی باید اجتناب شود یا ناحیه قبل از شیردهی به خوبی پاک شود.

پماد کالامین ۸ درصد برای کودکان و نوزادان

پماد و لوسیون کالامین ۸ درصد یکی از رایج ترین غلظت های این دارو است که برای استفاده موضعی در کودکان و نوزادان نیز کاربرد دارد اما با رعایت برخی نکات احتیاطی. به طور کلی کالامین ۸ درصد برای استفاده در کودکان بالای ۲ سال تحت نظارت بزرگسالان ایمن تلقی می شود. این پماد می تواند برای تسکین خارش و تحریکات پوستی شایع در این گروه سنی مانند آبله مرغان نیش حشرات راش گرمایی (عرق سوز) و بثورات ناشی از تماس با گیاهان سمی استفاده شود.

میزان دفعات مصرف معمولاً تا ۳ یا ۴ بار در روز است اما باید با توجه به شدت علائم و توصیه پزشک تنظیم شود. برای کودکان زیر ۲ سال و به خصوص نوزادان پوست بسیار حساس تر و نازک تر است و جذب پوستی ممکن است کمی بیشتر باشد. بنابراین استفاده از پماد کالامین در این گروه سنی تنها باید با تجویز و تحت نظارت مستقیم پزشک انجام شود.

پزشک می تواند با توجه به سن کودک نوع و شدت بثورات و وجود هرگونه بیماری زمینه ای دیگر مناسب ترین درمان را توصیه کند. والدین باید مطمئن شوند که دارو دور از دسترس کودکان نگهداری می شود تا از بلع تصادفی آن که می تواند خطرناک باشد جلوگیری شود. در صورت بروز هرگونه واکنش غیرعادی یا بدتر شدن علائم پس از استفاده در کودک باید فوراً با پزشک تماس گرفت.

تداخلات دارویی پماد کالامین

به دلیل اینکه پماد کالامین یک داروی موضعی است و جذب سیستمیک آن از طریق پوست بسیار ناچیز است احتمال بروز تداخلات دارویی جدی با داروهای خوراکی یا تزریقی بسیار کم است. تاکنون تداخلات دارویی شناخته شده و مهمی برای کالامین در منابع معتبر دارویی گزارش نشده است.

با این حال همواره توصیه می شود که قبل از استفاده از پماد کالامین پزشک یا داروساز خود را در مورد تمام داروها کرم ها پمادها لوسیون ها یا سایر محصولات موضعی دیگری که در حال حاضر بر روی همان ناحیه از پوست استفاده می کنید مطلع سازید. برخی محصولات موضعی ممکن است حاوی ترکیباتی باشند که استفاده همزمان آن ها با کالامین توصیه نمی شود یا ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شوند.

به عنوان مثال استفاده همزمان با سایر محصولات خشک کننده پوست یا محصولات حاوی الکل ممکن است باعث خشکی بیش از حد و تحریک پوست شود. همچنین اگر از داروهای موضعی تجویزی برای درمان یک بیماری پوستی خاص استفاده می کنید استفاده از کالامین بدون مشورت با پزشک ممکن است اثربخشی داروی اصلی را تحت تأثیر قرار دهد یا باعث بروز عوارض ناخواسته شود. بنابراین ارائه لیست کاملی از تمام محصولات موضعی مورد استفاده یک اقدام احتیاطی مناسب است.

به دلیل جذب سیستمیک بسیار پایین پماد کالامین تداخلات دارویی شناخته شده کمی دارد اما توصیه می شود قبل از استفاده همزمان با سایر محصولات موضعی با پزشک یا داروساز مشورت شود.

ترکیبات اصلی پماد کالامین و نقش آن ها

ترکیب اصلی	نقش و خاصیت
کالامین (ترکیبی از اکسید روی و اکسید آهن)	ضد خارش ضد التهاب ملایم قابض محافظ پوست ایجاد رنگ صورتی
اکسید روی (Zinc Oxide)	تسکین دهنده ضد التهاب محافظ پوست در برابر تحریکات کمک به خشک شدن ضایعات
اکسید آهن (Ferric Oxide)	مسئول رنگ صورتی پماد
آب تصفیه شده یا لوسیون پایه	بستر حمل کننده مواد فعال کمک به پخش شدن دارو ایجاد حس خنکی
گلیسیرین	مرطوب کننده (در برخی فرمولاسیون ها)
بنتونیت	عامل سوسپانسیون کننده (در لوسیون ها)

آیا کالامین همان کالاندولا است؟

خیر کالامین و کالاندولا دو ماده کاملاً متفاوت هستند. کالامین یک ترکیب معدنی حاوی اکسید روی و اکسید آهن است که برای تسکین خارش و التهاب پوستی استفاده می شود. کالاندولا (همیشه بهار) یک عصاره گیاهی است که در برخی محصولات موضعی برای خواص ضدالتهابی و ترمیم کنندگی پوست به کار می رود.

کالامین دی چیست؟

کالامین دی (Calamine D) معمولاً به فرمولاسیونی از کالامین اشاره دارد که علاوه بر ترکیبات اصلی (اکسید روی و اکسید آهن) حاوی دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) نیز هست. دیفن هیدرامین یک آنتی هیستامین موضعی است که خاصیت ضدخارش قوی تری دارد. این فرمولاسیون ممکن است برای خارش های شدیدتر مورد استفاده قرار گیرد اما احتمال بروز واکنش های آلرژیک به دیفن هیدرامین نیز وجود دارد.

تفاوت پماد و لوسیون کالامین چیست؟

تفاوت اصلی پماد و لوسیون کالامین در قوام و پایه آن هاست. پمادها معمولاً بر پایه چربی یا وازلین هستند غلیظ تر بوده و برای پوست های خشک تر یا نواحی کوچک و نیازمند محافظت بیشتر مناسب اند. لوسیون ها بر پایه آب هستند بافت رقیق تری دارند سریع تر جذب می شوند حس خنک کنندگی بیشتری ایجاد می کنند و برای نواحی وسیع تر یا پوست های مستعد تعریق و عرق سوز شدن مناسب تر هستند.

کدام بهتر است کالامین یا هیدروکورتیزون؟

کالامین و هیدروکورتیزون دو دسته داروی موضعی با مکانیسم اثر متفاوت هستند و انتخاب بین آن ها به نوع و شدت مشکل پوستی بستگی دارد. کالامین یک تسکین دهنده خارش و التهاب ملایم با خواص خشک کنندگی است و بدون نسخه در دسترس است. هیدروکورتیزون یک کورتیکواستروئید موضعی است که اثرات ضدالتهابی و ضدخارش قوی تری دارد و معمولاً برای التهابات شدیدتر و بیماری های پوستی جدی تر تجویز می شود و ممکن است نیاز به نسخه داشته باشد. نمی توان گفت یکی بهتر از دیگری است؛ هر کدام برای شرایط خاصی مناسب ترند و گاهی ممکن است پزشک هر دو را همزمان یا متوالی تجویز کند.

آیا پماد کالامین در بارداری ضرر دارد؟

پماد کالامین به دلیل جذب سیستمیک بسیار پایین به طور کلی در دوران بارداری کم خطر در نظر گرفته می شود. با این حال به دلیل محدود بودن مطالعات توصیه می شود زنان باردار قبل از استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنند تا از مناسب بودن آن برای شرایط خاص خود اطمینان حاصل نمایند.